- Tips
- |
- Leermiddelen
- |
- po
Digitaal summatief toetsen in het primair onderwijs: waar moet je aan denken?
In het primair onderwijs worden toetsen steeds vaker digitaal afgenomen. Scholen maken bijvoorbeeld gebruik van digitale toetsen voor de doorstroomtoets, leerlingvolgsysteemtoetsen en methodetoetsen. Als je kiest voor digitaal toetsen, is het belangrijk je bewust te zijn van een aantal zaken, zoals de technologische infrastructuur, beveiliging en de digitale vaardigheden van zowel leerlingen als leraren. In dit artikel kijken we naar de voorwaarden die aan digitaal toetsen in het primair onderwijs verbonden zijn.
Door de redactie
Elke school heeft zijn eigen specifieke behoeften en beleid met betrekking tot toetsing. Wanneer je gaat kiezen tussen digitaal toetsen, toetsen op papier of een combinatie daarvan, is het belangrijk om deze behoeften en beleidslijnen in overweging te nemen. Ontwikkelen jullie eigen toetsen of gebruiken jullie toetsen die bij de methode horen? Welke analyses willen jullie kunnen uitvoeren? En welke vorm van afname past bij jullie infrastructuur en digitale leeromgeving? Als je kiest voor digitaal toetsen, denk dan goed na over wat jullie wensen zijn én over de onderstaande voorwaarden en tips.
Summatieve toetsen sluiten een leerperiode af en beoordelen de leerprestaties. Meestal is er een cijfer aan verbonden. De toetsen hebben als doel leerprestaties te meten.
Technologische infrastructuur en toegankelijkheid
Als je ervoor kiest om toetsen digitaal af te nemen, is het belangrijk dat alle randvoorwaarden op orde zijn. Vooral in het geval van belangrijke summatieve toetsen, zoals de doorstroomtoets of leerlingvolgsysteemtoetsen. Denk daarbij aan een stabiele internetverbinding en voldoende devices (laptop, tablet, vaste pc, chromebook) om de toets af te nemen. De devices moeten beschikken over de laatste beveiligingsupdates, zodat ze voldoende beschermd zijn tegen virussen en aanvallen. Ga met de ict-coördinator van de school na of de infrastructuur voldoende op orde is om digitaal te toetsen.
Bekijk in de tool Inzicht in ict-voorwaarden met welke voorwaarden je een veilige, betrouwbare en toegankelijke ict-omgeving organiseert. Hoewel de criteria in deze tool op het moment nog gericht zijn op de eindtoets, zullen deze grotendeels overeenkomen met de criteria van alle summatieve toetsen.
Een beveiligde toetsomgeving
Er zijn verschillende technologische oplossingen beschikbaar om een beveiligde toetsomgeving te creëren, zodat de kans op spieken en fraude wordt beperkt. Overweeg de volgende maatregelen:
- Lockdown-browsers: deze beperken het kopiëren, plakken en browsen tijdens de toets.
- Anti-plagiaatsoftware en algoritmen: deze detecteren verdachte activiteiten, zoals het kopiëren van antwoorden van externe bronnen.
- Schermcontrole: dit stelt de leraar in staat om de schermen van leerlingen te monitoren tijdens de toets, zodat ongeoorloofde activiteiten snel kunnen worden opgemerkt.
Naast een beveiligde omgeving staat de veiligheid van toetsresultaten en leerlinggevens voorop. Zorg voor een veilige internetverbinding en ga na hoe de toetsapplicatie en de leverancier omgaan met leerlinggegevens.
Begin op tijd!
- Neem alle stappen van het toetsproces samen door (leraar die toets afneemt en ict-coördinator) en constateer eventuele knelpunten in de ict.
- Ga na hoe de gewenste instellingen moeten worden aangezet op het device (en accessoires zoals een koptelefoon) van de leerling en in de toetsapplicatie zelf om de toetsomgeving te beschermen.
- Zorg dat de leraar weet wat hij gemakkelijk ook zelf kan aanpassen. Schakel, indien nodig, de hulp in van de leverancier van het device en de toetsapplicatie. Stel bijvoorbeeld een handleiding op voor leraren met stap-voor-stap instructies over het instellen van de beveiligingsinstellingen.
- Het is aan te raden een plan B klaar te hebben liggen: wat moet de leraar doen als er tijdens de toets iets niet goed gaat? Welke stappen kan de ict-coordinator op dat moment nemen om de toets snel weer werkend te krijgen? Wanneer wordt besloten de toets te staken en later te hervatten?
Kortom: begin op tijd met deze voorbereidingen zodat je tijdens de toets niet voor verrassingen komt te staan.
Digitale vaardigheden van leerlingen en leraren
Digitale vaardigheden spelen een cruciale rol bij het succesvol voorbereiden, uitvoeren en evalueren van digitale toetsen. Voor leerlingen betekent dit dat zij bekend moeten zijn met het gebruik van het device en de toetsapplicatie. Laat leerlingen de toetsen maken op devices waar ze bekend mee zijn, en laat ze binnen de toetsapplicatie oefenen voor belangrijke summatieve toetsen.
Ook voor leraren houdt dit in dat zij bekwaam moeten zijn in het gebruik van de toetsapplicatie. Ze moeten technische problemen en beveiligingskwesties kunnen anticiperen en snel kunnen reageren wanneer deze zich voordoen. In het geval van scholen die eigen digitale toetsen maken, moeten zij ook in staat zijn om digitale toetsen te ontwerpen die de beoogde leerdoelen effectief meten. Breng daarom de digitale vaardigheden van zowel leerlingen als leraren in kaart voordat je overstapt naar digitaal summatief toetsen, zodat je ondersteuning kunt bieden waar dat nodig is.
Afsluitend
Digitaal toetsen kost, zeker bij de start ervan, veel tijd om goed en veilig in te richten. Maar eenmaal ingeregeld levert het ook veel voordelen op zoals nakijktijd, evalueren van toetsresultaten, maken van foutenanalyses, en eenvoudige opname van toetsresultaten in je leerlingvolgsysteem. Deel binnen en buiten je school ervaringen met digitaal toetsen, leer van anderen en verbeter zo steeds je beleid en proces voor digitaal toetsen.