- Symposium
Symposium Digitale autonomie in onderwijs: een publieke opgave
Hoe behoudt de publieke onderwijssector zeggenschap en hoe blijven we eigenaar van ‘ons’ onderwijs? Onderwijsorganisaties worden namelijk steeds afhankelijker van de platforms en AI-infrastructuur van grote techbedrijven en dat is niet zonder gevolgen. Hoe houden bestuurders, schoolleiders en leraren grip op onderwijs en pedagogiek in deze platformgedreven AI-transitie? Dat is geen vraag voor individuele scholen, het is een publieke opgave. Kennisnet en Universiteit Utrecht organiseren hierover een symposium.
Wanneer
Hoe laat
Kosten
Tijdens het symposium maak je kennis met nieuw wetenschappelijk onderzoek; dit wordt ook getoetst aan de praktijk. En we kijken vooruit: welk kritisch onderzoek is er nog nodig? Sprekers zijn onder meer mediawetenschapper Ben Williamson (University of Edinburg), Anne Helmond en Niels Kerssens (Universiteit Utrecht).
De voertaal is Engels.
Voor wie
Onderzoekers, schoolleiders, leraren, opleiders en beleidsmakers
Programma
- 9.00 uur – Inloop
- 9.30 uur – Introductie door Remco Pijpers en Niels Kerssens
- 9.45 uur – Keynote: ‘AI and Education: Solutions for schools or public problems’ door dr. Ben Williamson (University of Edinburgh)
- 10.45 uur – Panelgesprek: ‘Hoe kunnen we kritisch onderzoek aanwenden in de praktijk om te bouwen aan een evenwichtige en inclusieve AI-toekomst?’ Met panelleden uit de onderwijspraktijk en -beleid verkennen we de waarde van kritisch wetenschappelijk onderzoek naar onderwijsdigitalisering.
- 11.45 uur – Lunch
- 12.30 uur – Keynote: ‘Big AI en onderwijs’ door dr. Anne Helmond en dr. Niels Kerssens (Universiteit Utrecht)
- 13.15 uur – Panelgesprek: ‘Welk nieuw kritisch wetenschappelijk onderzoek is nodig en hoe kunnen we dit samen realiseren?’ Met panelleden uit het onderzoeksveld en uit de praktijk verkennen we de leemtes in kritisch wetenschappelijk onderzoek naar de platformisering van het onderwijs.
- 14.00 uur – Afsluiting
- 14.15 uur – Borrel
Wat speelt er?
- Er komen steeds meer leermiddelen die kunstmatige intelligentie gebruiken. Hoe precies, dat is lang niet altijd duidelijk en ook de invloed en rol van de bigtech-platforms (Amazon, Microsoft, Google) is daarbij niet helder. Welke invloed hebben deze systemen op een school en wat betekent het voor de vorming van kinderen?
- ‘Educatieve AI’ maakt gebruik van enorm veel data in ondoorzichtige algoritmische modellen. Deze dataficatie roept vragen op over transparantie en accountability. Welke educatieve en pedagogische besluiten neemt zo’n model? En belangrijker, op welke gegevens en criteria zijn ze gebaseerd?
- Er is sprake van ‘industrialisatie van artificial intelligence’. Daarbij raken AI en big tech innig met elkaar verbonden. Educatieve AI kan niet zonder de digitale cloudinfrastructuur en investeringen van big tech. Deze afhankelijkheid is problematisch en zet de soevereiniteit van de sector en onderwijsorganisaties onder druk.
- De ontwikkeling van AI leidt op die manier tot een herinrichting van de leermiddelenmarkt. Educatieve uitgevers en grote techbedrijven slaan strategisch de handen ineen.
- Deze vraagstukken gaan over ‘digitale autonomie’ – de vrijheid van scholen om regie te voeren over de digitale omgeving, op basis van publieke waarden, onafhankelijk van (ed)techbedrijven.
- Digitale autonomie is geen individuele aangelegenheid van de school, maar een publieke opgave. Een zaak van dermate groot belang voor de sector dat deze collectieve aandacht verdient van wetenschappers, onderwijsprofessionals, studenten, publieke onderwijsorganisaties, en politiek.
Sprekers
- Ben Williamson is mediawetenschapper verbonden aan The University of Edinburgh. Hij is de hoofdauteur van het onlangs verschenen rapport Time for a Pause: Without Effective Public Oversight, AI in Schools Will Do More Harm Than Good. Het rapport signaleert een grootschalige invoering van AI-toepassingen in het publieke onderwijs, terwijl de transparante democratische kaders om hier goed toezicht op te houden en regie te voeren nog ontbreken. Deze ‘ongereguleerde’ inbedding van AI in scholen, zo stelt Williamson, vormt een groot gevaar voor de vrijheden van scholen, leerlingen en leerkrachten.
- Niels Kerssens is Universitair Docent bij het departement Media- en Cultuurstudies aan de Universiteit Utrecht. Zijn onderzoek richt zich op de impact van platformisering op het publieke onderwijs.
- Anne Helmond is universitair hoofddocent Media, Data & Society aan de Universiteit Utrecht. Ze is co-directeur (met prof. José van Dijck) van het focusgebied ‘Governing the Digital Society’. Haar onderzoek richt zich hier op de processen van platformisering, algoritmisering en dataficatie vanuit een empirisch en historisch perspectief. Haar werk legt de nadruk op de (data)infrastructuren die deze processen ondersteunen om onderzoek te doen naar platform macht.
Aanmelden
Het symposium is vol. Helaas kan er niet meer aangemeld worden.